Het belang van slaap

Goed slapen is niet alleen voor mensen essentieel, maar ook voor honden. Wanneer een hond niet goed of niet genoeg slaapt kan dit tot gezondheids- en gedragsproblemen leiden. Maar hoeveel slaap heeft een hond eigenlijk nodig en hoe kun je ervoor zorgen dat je hond goed slaapt?

Waarom is slaap zo belangrijk?

Slaap is ten eerste noodzakelijk om te herstellen van stress. Gedurende de dag kan een hond stress opbouwen door alles wat hij meemaakt. Tijdens de slaap worden de verschillende stresshormonen weer afgebouwd waardoor het lichaam weer uitgerust aan de volgende dag kan beginnen. Wanneer een hond onvoldoende slaapt, nemen de stresshormonen echter niet af, maar toe. Teveel stress zorgt er bovendien voor dat de hersenen minder effectief zijn en een hond trager leert en slechter trainbaar is. Ook wordt een hond prikkelbaarder en reactiever. Dit kan ertoe leiden dat een hond (meer) gaat uitvallen, veel blaft en slecht met prikkels om kan gaan.

Omdat veel stress er bovendien ook weer voor zorgt dat je slecht in slaap kunt komen, ontstaat er dus al snel een vicieuze cirkel: de hond slaap te weinig, stresshormonen worden niet afgebouwd, de hond is minder goed in staat om te leren, waardoor de hond gestrester raakt en slechter slaapt etc. Bij een hond die reactief is of overmatig reageert op allerlei prikkels in zijn omgeving, is trainen alleen dus niet voldoende maar moet er ook worden gekeken naar de hoeveelheid stress die de hond ervaart en hoeveel en hoe goed de hond slaapt. Alleen dan is het mogelijk om het gedrag blijvend te veranderen.

Tijdens de slaap wordt bovendien de energievoorraad van de hersenen aangevuld. Omdat de hersenen tot wel een kwart van alle energie in het lichaam verbruiken is dit erg belangrijk om goed te blijven functioneren. Ook worden nieuwe ervaringen verwerkt tijdens de slaap en herinneringen worden aangemaakt. Wanneer je met een hond traint en hem nieuwe dingen leert, verwerken de hersenen deze ervaringen en nieuw geleerde vaardigheden tijdens de slaap. Vaak zien we dit ook aan de hond, wanneer deze tijdens de zogenaamde REM-slaap met zijn pootjes trappelt, zijn ogen heen en weer beweegt of blafgeluidjes maakt. Heb je dus met je hond getraind, laat hem dan daarna lekker slapen om alles te verwerken en op te slaan.

In sommige gevallen wil je echter juist niet dat je hond de ervaring verwerkt en opslaat in zijn hersenen, bijvoorbeeld na een potentieel traumatische ervaring zoals erg schrikken van een knal of een aanval door een andere hond. Vlak na een hele nare ervaring kun je je hond dus beter níet laten slapen maar houd je hem liever een tijdje wakker om te voorkomen dat de hersenen de vervelende ervaring verwerken en de herinnering wordt vastgezet in de hersenen, waardoor een trauma ontstaat. Nadat je hem een tijd hebt wakker gehouden, laat je hem vervolgens natuurlijk juist wel veel slapen om stress te kunnen afbouwen.

Hoeveel slaap heeft een hond nodig?

Het slaappatroon van een hond is iets anders dan dat van mensen. Wij slapen alleen ’s nachts en in een aaneengesloten periode van circa 8 uur. Honden slapen daarentegen ook veel overdag en verspreiden de benodigde slaap over meerdere kortere momenten. In totaal heeft een hond ongeveer 12-14 uur echte slaap nodig. Bij pups en oudere honden kan dit zelfs oplopen tot 18 uur of meer per dag.

Ook zwerfhonden die zelf kunnen kiezen hoeveel ze slapen, blijken maar liefst 40% van de dag slapend door te brengen. En ook als ze wakker zijn brengen ze daarbij opgeteld nog zo’n 5 uur per dag liggend en rustend door. Uit onderzoek onder moderne huishonden is tevens gebleken dat honden die in totaal 17 uur per dag slapen en rusten het minste stress hadden. Honden hebben dus veel meer slaap nodig dan mensen en brengen naast de nacht ook een groot deel van de dag slapend en rustend door.

Kwaliteit van slaap

Maar om voldoende te kunnen slapen, heeft een hond wel een geschikte slaapplaats nodig. Net als wij geven honden de voorkeur aan een warme, veilige en liefst hoge slaapplaats. Daarom houden honden er ook zo van om op de bank te liggen of zelfs in bed. Bovendien zijn honden sociale slapers, wat betekent dat ze het liefst samen met ons en eventuele andere honden slapen. Dat een hond op de bank of op bed wil liggen heeft dus helemaal niets met dominantie te maken!

Mocht je het toch geen prettig idee vinden om de hond op de bank of in bed te laten slapen, dan kun je ook andere comfortabele ligplaatsen creëren. Er zijn bijvoorbeeld stretchers voor honden te koop of verhoogde manden zodat de hond hoog en warm kan liggen. Zorg bovendien voor meerdere slaapplaatsen, zodat de hond kan kiezen waar hij wil liggen. Ook is het belangrijk dat de hond niet constant gestoord wordt en er voldoende rust is om te kunnen slapen. Zet bijvoorbeeld de radio aan met rustige muziek zodat er minder prikkels van buiten binnendringen en leer kinderen om de hond met rust te laten als hij op zijn slaapplaats ligt. Mocht je een druk huishouden hebben, zorg dan met behulp van een bench, ren of het inrichten van een rustige kamer voor genoeg rustmogelijkheden voor de hond.

Conclusie

Als een hond onvoldoende slaapt, kan dit bijdragen aan probleemgedrag zoals overmatig blaffen, uitvallen of angstig zijn. Slaap is nodig om stress af te bouwen, nieuwe ervaringen te verwerken en om goed te kunnen leren. Honden hebben zo’n 17 uur rust nodig per dag en slapen het liefst op een warme, zachte en verhoogde plek en dichtbij de andere leden van het gezin.

Bronnen

Meer artikelen:

Het belang van voorspelbaarheid

Je hebt vast wel eens meegemaakt dat een dagje uit totaal anders liep dan verwacht: de trein kwam niet opdagen, de tickets bleken verlopen, het

Meer weten:

Volg lezingen en cursussen vanuit huis wanneer het jou uitkomt.

Volg deze lezing